سیما سمر: حکومت نباید به بهانۀ جنگ و فقر زنان را از برابری جنسیتی محروم کند
سیما سمر، رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، تاکید بر حقوق برابر زنان در عرصههای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کرد.
خانم سمر، روز سهشنبه در نشست «برابری جنسیتی» در کابل گفت: اگر برابری جنسیتی مدنظر گرفته نشود، کشور به صلح پایدار و انکشاف نخواهد رسید.
تساوی جنسیتی پنجمین هدف از اهداف توسعۀ پایدار است و سازمان ملل تلاش دارد تا تمام کشورهای عضو این سازمان، اهداف توسعه پایدار را تطبیق کنند.
افغانستان نیز متعهد به تطبیق اهداف توسعه پایدار است. کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در این نشست تاکید کرد که حکومت نباید جنگوفقر را بهانه بگیرد و زنان را از برابری جنسیتی محروم کند.
خانم سیما سمر نیز بر هدف توسعۀ پایدار سازمان ملل متکی شد و گفت: هیچکس نباید از حقوقاش محروم شود. در حالی که رنگ، جلد، جغرافیا مطرح نیست و همه باید از این اهداف برخوردار شوند.
او به موضوع برابری جنسیتی زنان اشاره کرد و افزود که دولت نیز باید به اهداف توسعۀ پایدار متعهد باشد و به زنان نیز باید در سیاست، تصمیمگیری و قدرت، سهم داده شود.
رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر تاکید کرد: هنگامی که حکومت افغانستان مقررهها و پالیسیها را در رابطه به تطبیق اهداف انکشاف پایدار تدوین میکند، نهادهای مختلف را در آن شریک سازد و نظرات همه را در این مورد جویا شود.
خانم سیما سمر از برخوردهای دوگانهیی که در خانوادههای افغان و ادارههای آن علیه بانوان صورت میگیرد اعتراض کرد و گفت که باید نگاه به زن تغییر کند.
وی افزود: یکی از اهداف، ازبینبردن هرگونه تبعیض است. هرگونه تبعیضی که به خاطر «جنسیت» به وجود آید، باید از بین برده شود. ما در جامعهیی زندگی میکنیم که حتا غذای خوب به فرزند پسر داده میشود و در ادارهها نیز زنان را با ادبیاتی نادرست خطاب قرار میدهند.
به باور رییس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، تا زمانی که خشونت علیه زنان وجود داشته باشد، این کشور نمیتواند ادعا کند که اهداف توسعه پایدار را تطبیق کرده است.
مبارزه با رواج ناپسند
کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان میگوید: مبارزه با عنعنات، رسمورواجهای ناپسند نیز برای برابری جنسیتی مهم است. بسیاری از این رسمورواجها، موانع جدی و اساسی در برابر حضور زنان و دسترسی به حق برابر است.
خانم سمر گفت: «این عنعنات ناپسند را ما میبینیم. دختران را بد میدهند، به ازدواج اجباری میدهند و به اقاربش به بدل میدهند و با دختران به عنوان یک جنس و یک شی برخورد میشود.»
شکیب منتظری، استاد دانشگاه که در پنل نشست امروز حضور داشت از نحوۀ برگزاری کمپینها انتقاد کرد. او گفت که در اکثر مبارزهها علیه نابرابری جنسی نوعی تقابل بین سنت و مدرنیته را به میان میآورند.
آقای منتظری علاوه کرد، در مبارزهها علیه نابرابریهای جنسی و حقوق زنان، طوری صورت میگیرد که فرهنگ و داشتههای ما طرفدار نابرابری جنسی و نقض حقوق زنان است و باید این مولفهها از غرب وارد شود.
او در ادامه افزود: این نوع رفتار با واکنش منفی و پیشداوریهای غلط مواجه میشود و رسیدن به هدف را با مشکل مواجه میکند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد که تا زمانی که مبارزه به سنت و مدرنیسم وجود داشته باشد، برابری جنسی نیز به وجود نخواهد آمد؛ چون طرفداران این مساله با نگاه سکولاریستی وارد میشود که جامعه آن را نمیپذیرد.
او ادامه داد، برای مبارزه باید متغیرها شناخته شود، رفتار تغییر کند و به ارزشهای طرف مقابل احترام گذاشته شود تا جامعۀ سنتی احساس تعارض نداشته باشد.
لازم به ذکر است که در اکثر مواقع، طرفداران حقوق زن و برابری جنسی با پوششی وارد بازار و رسانهها میشوند که این نوع پوشش در جامعۀ اسلامی جایی ندارد، این نگاه باعث ردشدن توسط جامعه میشود.
اشتراک معنادار زنان در سیاست
در حالی که در دورۀ جدید، تعدادی از زنان در پستهای حکومتی راه یافتند، اما کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان تاکید کرد که حضور زنان در عرصه سیاستواجتماع باید «معنادار» باشد. با وجودی که حق رای زنان در قوانین به رسمیت شناخته شده، اما داکتر سیما سمر گفت: آگاهی سیاسی زنان باید به حدی بلند برده شود تا آنان بتوانند آگاهانه رای دهند نه براساس فرمایش مردان خانواده.
دسترسی زنان به خدمات صحی به خصوص خدمات باروری نیز در سند اهداف توسعه پایدار بر آن تاکید شده است. کمیسیون مستقل حقوق بشر تاکید کرد که زنان باید از خدمات صحی آگاهی داشته باشند و زمینۀ دسترسی به این خدمات برای زنان فراهم شود.
دلبر نظری وزیر امور زنان نیز در این کنفرانس سخنرانی کرد و گفت که عدالت در جامعه تا زمانی ممکن نیست که زنان به برابری دست یابند. او افزود که واحدهای جندر در تمام ادارههای دولتی تشکیل شده و برای دسترسی زنان به حقوقشان تلاش میکنند.
خانم نظری افزود: این وزارت دستاوردهای زیادی در عرصه دسترسی زنان به برابری جنسی دارد، چنانچه استراتژیها و پالیسیهای تساوی جنسی، تصویب قوانین حمایتی از زنان، ایجاد کمیته امور زنان و جندر کابینه، افزایش چهار میلیون متعلم و محصل، افزایش حضور زنان در ارایه خدمات و ارتقای سطح آگاهی زنان و دختران دستآوردهایی بوده که در نتیجه فعالیتهای وزارت امور زنان به دست آمده است.
این دستاوردها در حالی ایراد میشود که همواره زنان در پایتخت و ولایتهای دیگر کشور از تبعیضها و استفادۀ ابزاریاشان شکایت میکنند. پیشازاین نیز معین وزارت امور زنان گفته بود که به دلیل تبعیضها و آزار زنان، حضورشان در ادارههای دولتی کاهش یافته است.
گفتنی است که در این نشست، برخی از نمایندگان شورای ملی، اعضای کابینه، جامعه مدنی سراسر کشور، استادان دانشگاه و نمایندگان سیاسی برخی از کشورها حضور داشتند.
علیرضا احمدی/ راه مدنیت